YUMURTALIK YAŞLANMASI VE YETMEZLİĞİ
Yumurtalık (over) Yaşlanması, Yumurtalık Yetmezliği, Yumurtalık Rezervi Nişantaşı, İstanbul
Yumurtalık yaşlanması ya da erken yumurtalık yaşlanması nedir?
Kadın yaşına göre yumurtalık rezervinin düşük olması ve iyi kalitede yumurta sayısının az olmasıdır. Kısırlığın yani infertilitenin en önemli sebebidir.
Yumurtalık yaşlanması belirtileri nelerdir?
Hiçbir belirti vermeyebilir. Adet düzensizliği ve menopoz bulguları olmayabilir. Genellikle gebe kalamama şikayeti ile gelirler. Ancak rutin kontrollerde tesadufen tanı konulur. Bu nedenle yumurtalık rezervi açısından hastalar rutin kontrollerde değerlendirilmelidir.
Yumurtalık yaşlanması ne zaman ortaya çıkar?
Her yaşta ortaya çıkabilir ama özellikle 35 yaş civarı sıklığı artar.
Yumurtalık (over) rezervi nedir?
Yumurtalık rezervi yumurtalıklardaki folikül sayısıdır yani yumurta sayısı ve yumurta kalitesidir. Uygun hormonal etki ve yaş yumurtalık fonksiyonunu etkiler. Gebe kalma şansını yani üreme potansiyelini etkileyen en önemli faktördür. Transfer edilen iyi kalitede yumurta sayısı az olur yada hiç olmaz.
Düşük yumurtalık yani over rezervinde yumurta sayısı ve kalitesi kötüdür. Tedaviye zayıf cevap veren yada tedaviye cevapsız hastalardır.
Yumurtalık rezervi, infertilitesi olan her hastada değerlendirilmelidir. Böylece kişinin gebe kalma şansı belirlenir.
Yumurtalık rezervi nasıl değerlendirilir?
Yumurtalık rezervini belirlemek kolaydır.
Normal yumurtalık rezervi için normal hormonal fonksiyon gerekir. Yumurtalık rezervi bozulunca hormonal fonksiyon bozulur. Adet düzeni bozulur.
Yumurtalık rezervi için hormonal değerlendirme ( FSH testi, LH testi, E2 testi gibi), ultrasonografik olarak folikül sayısı belirleme, AMH yani anti müllerian hormon değerlendirilmesi yapılır. Bu sonuçlara göre rezerv saptanır.
AMH Testi nedir?
AMH testi yumurtalık rezervini değerlendirmek için kullanılır. Yani doğurganlığın değerlendirilmesidir. AMH testi düşük ise yumurta sayısı ve kalitesi düşüktür. Ama tek başına değerlendirilmesi yanlış sonuçlara neden olabilir. Diğer testlerle birlikte yapılmalıdır.
Yumurtalık rezervini etkileyen nedenler nelerdir?
Yumurtalık rezervini etkileyen en önemli faktör genetik ve yaştır.
Erken yumurtalık yetmezliği (erken menopoz, prematür over yetmezliği) ne demektir?
Yumurtalık yetmezliği 40 yaşından önce yumurta fonksiyonlarının bitmesi ve hastanın menopoza girmesidir. Bu hastaların gebe kalma şansı çok azdır. Bazı tedavilerle nadiren yumurtalık fonksiyonları geri gelebilir ve hasta gebe kalma şansı yakalar.
Erken yumurtalık yetmezliği ( erken menopoz) nedenleri nelerdir?
Ailesel (kalıtsal) nedenler önemlidir. bu hastaların çoğunda anne veya teyzelerinde erken menopoz vardır. Bazı kromozomal hastalıklar, frajil x sendromu, turner sendromu gibi, kabakulak, pelvik infeksiyonlar, sigara, kemoterapi, radyoterapi, yumurtalık cerrahisi, otoimmun hastalıklar erken yumurtalık yetmezliği yapabilir. Bazen hiçbir neden bulunamaz.
Yumurtalık yani over de yumurta rezervi normalde nasıldır?
En önemli faktör yaştır. Özellikle 35 yaşından sonra yumurta sayısı ve yumurta kalitesi azalmaya başlar ve 40 yaşından sonra azalma daha da hızlanır. 50-55 yaş civarında Öner’lerdeverlerde yumurta biter ve kişi menopoza girer. Üreme fonksiyonları sonlanır.
Bazen bu süreç böyle olmaz ve daha erken yaşlarda yumurta yaşlanması olur. Bu nedenle geç bebek sahibi olmayı planlayanların düzenli kontroller ile yumurtalık rezervini değerlendirilmesi gerekir. Ben gebe kalabilirmiyim yada yumurta rezervim nasıl sorusuna cevap almalıdır.
Yumurtalık rezervini ne kadar sıklıkta ve ne zaman değerlendirmeye başlamalıyım?
Her yıl yumurtalık rezervi değerlendirilmesi yapılması uygundur. Yıllık jinekolojik kontrolleriniz sırasında yumurtalık rezerviniz de değerlendirilecektir. Ama ailenizde erken menopoz varsa erken yaşlarda başlanarak sıkı takip yapılmalıdır.
Kliniğimizde yumurtalık rezervi ve yumurtalık yetmezliği Doç Dr Osman Temizkan ve Op Dr Bülent Arıcı eşliğinde ayrıntılı bir şekilde yapılmaktadır. Gerekli görülürse yumurta dondurma işlemi ve tüp bebek planlaması ve tedavisi yapılmaktadır.
Yumurtalık yetmezliği ve yumurta rezervi kötü ise ne yapılmalıdır?
Erken yumurtalık yetmezliği ve yumurtalık rezervi kötü ise yumurta dondurma işlemi planlanmalıdır. Yumurta dondurma yapılarak gebelik şansı korunmuş olur.Toplanan yumurtalar 5 yıl saklanır.
infertilite, yumurtalık yetmezliği, yumurtalık yaşlanması, erken yumurtalık yetmezliği, erken menopoz, prematüre over yetmezliği, over yetmezliği, over rezervi, yumurtalık rezervi, Doc Dr Osman Temizkan. Op Dr Bülent Arıcı